Στην ανατολική πλαγιά του όρους Βέσιζα ή Τιτάν σε υψόμετρο 1050 μέτρων, μέσα στα πλούσια δάση μαύρης πεύκης και ελάτου, δίπλα στο ρέμα Κρυονερίου από όπου πηγάζει ο Ελισσώνας, βρίσκεται χτισμένη εδώ και 800 χρόνια η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου της Λέχοβας. Το θρυλικό μοναστήρι, του οποίου η κατασκευή τοποθετείται χρονικά μεταξύ 11ου και 12ου αιώνα μ.Χ. χτίστηκε σε μια περιοχή ιερή από την αρχαιότητα. Πολύ κοντά του βρίσκεται το σπήλαιο της Λέχοβας στο οποίο πρόσφατη ανασκαφή έφερε στο φως πλήθος ευρημάτων, κυρίως θραύσματα κεραμικής και μεγάλη ποικιλία τύπων πήλινων ειδωλίων, τα οποία μαρτυρούν λατρευτική χρήση του χώρου από τα μέσα του 6ου αι. έως και τον πρώιμο 4ο π.Χ. αιώνα. Τα ευρήματα αποτελούν δείγματα από αττικά και κορινθιακά ή σικυώνια εργαστήρια. Ο τόπος είναι μαγικός. Τα νερά, τα πλατάνια, τα θροΐσματα των φύλλων και κελαρύσματα των πηγών δημιουργούν μυθικούς συνειρμούς στο μυαλό του επισκέπτη με νεράιδες και νύμφες κι άλλα αερικά πλάσματα της ασύγκριτης κορινθιακής φύσης. Η ίδια η ονομασία «Λέχοβα», η οποία κατά την επικρατούσα άποψη είναι σλαβικής προέλευσης, μας δίνει το κύριο στοιχείο της ξεχωριστής ομορφιάς της περιοχής: Στην σλαβική γλώσσα η λέξη “λέχα” σημαίνει λιβάδι, αγρός, πρασιά. Άρα Λέχοβα=λιβαδότοπος. Το μοναστήρι και το καθολικό του όμορφα, ζεστά και περιποιημένα αναμένουν φιλόξενα να υποδεχθούν τον κάθε επισκέπτη που θα βρεθεί στην αυλή τους. Τα περιβόλια τους με κάθε λογής καρπούς, οι μικροί περιποιημένοι οπωρώνες με τις πέτρινες αναβαθμίδες και φόντο το πλούσιο ελατοδάσος της Βέσιζας, κάνουν τον καθέναν να αναλογιστεί αν ο παράδεισος υπάρχει τελικά και βρίσκεται επί γης! Η θέα προς τον Κορινθιακό υπέροχη, διακόπτεται μόνον από τα πυκνά φυλλώματα των πλατανιών, ενώ ακριβώς μπροστά από τη μονή ξεκινάει το μονοπάτι που ανηφορίζει στο ελατοδάσος. Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Λέχοβας εκτός από το θαυμάσιο φυσικό τοπίο έχει να προσφέρει στον επισκέπτη και ένα μοναδικό βυζαντινό μνημείο, το παλιό καθολικό που πρόσφατα αναστυλώθηκε. Ο ναός είναι σταυροειδής με οκταγωνικό τρούλο και γλυπτά αρχιτεκτονικά μέλη της ιδίας περιόδου. Σε πολύ καλή κατάσταση σώζεται το θαυμάσιο ψηφιδωτό του δάπεδο με συμβολικές και γεωμετρικές παραστάσεις. Πνευματικό κειμήλιο της Μονής είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας του Πάθους ή Αμόλυντος, έργο των αρχών του 1700, η οποία φιλοτεχνήθηκε από τον Ζακύνθιο αγιογράφο Θεοδ. Παπαντώνη ή Γεωργανά και θεωρείται θαυματουργός. Το Καθολικό της Λέχοβας έχει κηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού αρχαιολογικό διατηρητέο μνημείο. Στην διάρκεια του τελευταίου αιώνα της Τουρκοκρατίας το μοναστήρι της Λέχωβας εξελίχθηκε σε σπουδαίο θρησκευτικό κέντρο της Κορινθίας, και μνημονεύεται σε έργα χρονικογράφων όπως ο Καισάριος Δαπόντες, ο οποίος σημειώνει χαρακτηριστικά: «Είναι κι η Λεχοβίτισσα μονή αυτής μεγάλη, εις το χωρίον Λέχοβα Κορίνθου, ως η άλλη». Κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης το μοναστήρι έγινε το καταφύγιο των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και το ορμητήριο των τοπικών οπλαρχηγών. Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του αναφέρεται στο Μοναστήρι, ενώ καταγραφές υπάρχουν και για την συνεισφορά της Μονής με όλων των ειδών τα εφόδια στο νοσοκομείο που είχε οργανωθεί στην Ιερά Μονή του Πολυφέγγους στην Νεμέα, με διαταγή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους βρίσκεται έγγραφο του βασιλιά Όθωνα του Ιουλίου 1836 με το οποίο εγκρίνεται η χορήγηση δανείου 722,60 δραχμών για εργασίες επισκευής στην Μονή. Στην βιβλιοθήκη της Μονής σώζονται ελάχιστα χειρόγραφα ή έγγραφα. Η φθορά του χρόνου, οι ιστορικές περιπέτειες της Μονής και μια πρόσφατη πυρκαγιά (1927) μας στέρησε μια καλύτερη εικόνα του πνευματικού πλούτου της. Ούτε πατριαρχικά σιγίλια βρέθηκαν που να δίνουν κάποιες πληροφορίες για τον ιδρυτή ή τα προνόμια και τα δικαιώματα του Μοναστηριού. Τα σωζόμενα έγγραφα στο Αρχείο της Μονής και τα διάφορα έντυπα του 19ου και 20ου αιώνα, όμως, μας δίνουν χαρακτηριστικές πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση των μοναχών της, μοναδικά σε ιστορική σημασία και πραγματική αξία. Το μοναστήρι γιορτάζει κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου και πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στον περίβολό του για να προσκυνήσει την θαυματουργό εικόνα της Κοιμήσεως Θεοτόκου, ενώ ακολουθεί κέρασμα και φαγητό που προσφέρεται από την Ιερά Μονή σε όλους τους επισκέπτες.
FAQ
Πώς θα φτάσω στην Ιερά Μονή Λέχωβας;
Από το Κιάτο, ακολουθώντας το δρόμο προς τα εσωτερικά του νομού, περνά κανείς από το χωριό Σούλι, στρίβει αριστερά με κατεύθυνση προς Νεμέα και συναντά το χωριό Κρυονέρι. Λίγο έξω απ’ αυτό υπάρχει διακλάδωση που οδηγεί στο μοναστήρι (4 χιλιόμετρα) μέσα από μια υπέροχη διαδρομή γεμάτη πλατάνια. Ακολουθώντας την χαράδρα στη δεξιά όχθη του χειμάρρου Ελισσώνα, ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος μας φέρνει γρήγορα στο διάσελο, απ’ όπου μπροστά μας προβάλλει στο βάθος μέσα στο ελατόδασος το Μοναστήρι.
Απαιτείται ειδική περιβολή για την είσοδο στο Μοναστήρι;
Όχι. Η είσοδος και η περιήγηση στα κτίσματα και τους κήπους της Μονής είναι ελεύθερη και χωρίς ενδυματολογικούς περιορισμούς.